CÁCH XÁC ĐỊNH VÀ ĐẤU DÂY MOTOR 1 PHA

Khái niệm motor một pha

Motor 1 pha là loại động cơ mà dây quấn stato chỉ bao gồm có 1 cuộn dây pha, còn nguồn cấp chính là 1 dây pha và 1 dây nguội (có thêm tụ điện để làm lệch pha). Tuy nhiên, nếu chỉ có 1 cuộn dây pha thì khi đó động cơ sẽ không thể tự mở máy được, vì từ trường 1 pha lại chính là từ trường đập mạch.

Để động cơ 1 pha có thể mở máy lên được, các bạn có thể dùng nhiều phương pháp khác nhau . Motor điện 1 pha thường được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống, trở thành 1 phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như: máy nén khí, tời kéo, máy bơm nước, dụng cụ cầm tay,…

Cấu tạo của motor 1 pha gồm: phần tĩnh và phần quay. Hai bộ phận này hoạt động khi có dòng điện xoay chiều chạy vào.

Cách xác định đầu dây motor 1 pha

Cách xác định đầu dây motor 1 pha người ta thường dùng hai cách: dùng đồng hồ vạn năng để xác định đầu dây motor 1 pha. Cách hai là ứng dụng cảm ứng điện từ.

Xác định đầu dây motor 1 pha bằng đồng hồ VOM

Dùng đồng hồ VOM ở chế độ OHM và đo dò từng cặp dây. Dây đề là cặp dây có điện trở nhỏ hơn. Chúng thường có hiện tượng nạp xả bởi tụ và các đầu dây liên hệ đến hộp chứa tụ khởi động, ngắt điện ly tâm. Khi xác định được cặp dây đề, thì dây còn lại là dây chạy.

Xác định đầu dây motor 1 pha bằng cách ứng dụng cảm ứng điện từ

Bạn chuyển đồng hồ vạn năng về chế độ mA kế. Nối từng cặp dây chưa xác định của motor vào đồng hồ. Quay trục của động cơ và quan sát kết quả đo.

Nếu cặp dây nào có cường độ khác những cặp dây khác thì đó chính là cặp dây dề. Hai cặp dây còn lại là dây pha chạy.

Cách xác định và đấu dây motor 1 pha có 3 dây ra

Motor 1 pha 3 dây gồm có dây R là dây chạy, S là dây đề dùng để khởi động và C là dây chung. Cách xác định đầu dây motor 1 pha 3 dây như sau:

Bước 1: Dùng đồng hồ vạn năng đo được 3 cặp điện trở chạy qua 3 đầu dây.

Bước 2: Xác định được cặp dây có kết quả điện trở lớn nhất gồm có hai dây R và S. Dây còn lại là dây C.

Bước 3: So sánh điện trở của dây C với 2 dây R và S. Dây có điện trở nhỏ hơn là R, dây có điện trở lớn hơn là S.

Sau khi xác định được đầu dây, ta thực hiện cách đấu đầu dây motor 1 pha 3 dây như hình trên.

Cách xác định và đấu dây motor 1 pha có 4 dây ra

Motor 1 pha 4 dây gồm cuộn làm việc(LV) và cuộn khởi động(KD). Bài viết này sẽ giúp bạn cách xác định đầu dây motor 1 pha 4 dây bằng mắt thường và đồng hồ vạn năng.

Cách phân biệt dây bằng mắt thường:

Thực hiện tháo roto ra khỏi stato. Khi đó cuộn LV nằm bên trong stato. Cuộn LV có kích cỡ lớn hơn cuộn KD nên bạn sẽ dễ nhận biết. Chỉ cần nhìn vào đầu nối ta sẽ biết đâu là cuộn LV, đâu là cuộn KD.

Cách phân biệt dây bằng đồng hồ vạn năng:

Cuộn LV có tiết diện lớn hơn KD. Số vòng cuộn KD bằng hoặc lớn hơn LV. Do đó, ta tiến hành đo thông mạch cho hai cuộn dây này. Cuộn nào có điện trở nhỏ hơn thì là cuộn LV. Cuộn có điện trở lớn hơn là cuộn KD.

Sau khi phân biệt được cuộn LV và KD, ta thực hiện đấu nối cho motor. Thao tác thực hiện như sau:

Bước 1: Nối 2 đầu dây bất kỳ của cuộn LV và KD với nhau. Sau đó nối ra 1 dây nguồn.

Bước 2: Nối dây còn lại của cuộn LV với dây nguồn còn lại cùng 1 má tụ.

Bước 3: Nối dây còn lại của cuộn KD với 1 má tụ còn lại.

Cách xác định và đấu dây motor 1 pha có 5 dây ra

Để đấu motor 1 pha 5 dây, bạn cần biết cách xác định đầu dây motor 1 pha 5 dây trước. Các thao tác thực hiện như sau:

Bước 1: Dùng đồng hồ vạn năng đo 10 cặp điện trở của 5 đầu dây. Cặp dây nào có điện trở lớn nhất là 2 dây R,S  => 3 dây còn lại là dây Hi,Me,Lo.

Bước 2: Chập 3 đầu dây Hi, Me, Lo lại với nhau. Sau đó đo điện trở giữa điểm chập này với 2 dây R,S. Dây có điện trở lớn là R, dây có điện trở nhỏ là S.

Bước 3: Tháo 3 đầu dây Hi, Me, Lo rời ra. Sau đó đo điện trở từng dây với R. Dây có điện trở nhỏ nhất là Hi, lớn nhất là Lo, trung bình là Me.

Ngoài ra, bạn có thể so sánh điện trở của 3 đầu dây Hi, Me, Lo với S. Dây có điện trở nhỏ nhất là Lo, lớn nhất là Hi, trung bình là Me.

Khi đã xác định được 5 đầu dây, bạn thực hiện đấu nối theo thứ tự R-S-Hi-Me-Lo. Bạn có thể tham khảo hình vẽ dưới đây để hình dung rõ hơn việc đấu nối của motor 1 pha 5 dây.